Thói quen tiêu dùng thịt tươi sống của
người Việt là hàng rào kỹ thuật tự nhiên mà nhiều người vẫn tin tưởng
ngành chăn nuôi sẽ trụ được trong sân chơi hội nhập; chỉ có điều thói
quen này đang thay đổi.
“Đội khách” chiếm sân nhà
Khảo sát một vòng các trung tâm thương
mại lớn, đại siêu thị ở TP.HCM trong những ngày gần đây, có thể thấy
khu vực bán thịt ngoại nhập như: Mỹ, Úc, Canada thu hút khá đông khách
hàng.
Tại một đại siêu thị ở Q.7, chị Dạ
Thảo cho biết gia đình chị trước đây thường mua thịt tươi sống tại các
cửa hàng quen nhưng gần đây thấy ngay cả thịt VietGAP cũng có chất cấm
nên chẳng còn biết tin ai nên chị quay sang ăn thịt nhập. “Thịt đông
lạnh nhập khẩu khi nấu chín so với thịt tươi sống trong nước có kém hơn
một chút, nhưng do được nhập khẩu từ các nước phát triển họ quản lý tốt
về chất lượng nên ăn thấy cũng yên tâm hơn. Ăn uống để có sức khỏe tốt
mà!”, chị Dạ Thảo kết luận. Tại đại siêu thị này, thịt bò Úc nhập khẩu
có giá không quá đắt như: thăn vai giá 359.000 đồng/kg, thịt ba chỉ bò
giá 350.500 đồng/kg.
Gần đây, thịt heo Canada được các
doanh nghiệp nhập về đang rất phổ biến tại các đô thị lớn, giá cũng khá
mềm. Cụ thể như: ba rọi không da 65.000 đồng/kg; ba rọi còn da 55.000
đồng/kg; nạc vai 60.000 đồng/kg; xương ống 17.000 đồng/kg… Mức giá này
rẻ hơn thịt heo nội địa khá nhiều. Năm 2015, sản lượng thịt heo nhập
khẩu từ Canada tăng đến 230% so với năm 2014. Bên cạnh đó, kim ngạch
nhập khẩu thịt của VN từ châu Âu cũng tăng mạnh trong thời gian gần đây.
Trong 6 tháng đầu năm 2015, VN nhập thịt heo từ EU tăng 63,5% và thịt
bò tăng 41% so với cùng kỳ năm 2014. Thịt từ thị trường châu Âu ít ra
thị trường bán lẻ mà chủ yếu vào các nhà hàng, khách sạn, và nguyên liệu
cho các nhà máy chế biến.
Cuối năm ngoái, Liên minh Các nhà sản
xuất và sử dụng lao động trong ngành thịt châu Âu (UPEMI) cho biết, 3
năm qua sản lượng thịt của châu Âu xuất vào VN tăng 7,5 lần. Với Hiệp
định Thương mại tự do VN – EU, kim ngạch xuất khẩu thịt châu Âu vào VN
sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Đại diện UPEMI cho biết: hiện đã có khoảng
100 doanh nghiệp EU được cấp phép xuất khẩu thịt vào VN, riêng Ba Lan
có tới 45 doanh nghiệp.
Trong khi đó, Bộ trưởng Nông nghiệp
Mỹ, Tom Vilsack tuyên bố: “Nông sản của chúng tôi sẽ tạo thêm sự cạnh
tranh với hàng của Úc tại thị trường VN”.
Thực tế số doanh nghiệp được cấp phép
xuất khẩu thịt vào VN và sản lượng thịt từ các nước phát triển không
ngừng tăng là bằng chứng rõ ràng về thói quen tiêu dùng thịt của người
Việt đang thay đổi. Ông Trần Hữu Hiệp, Vụ trưởng Vụ Kinh tế, Ban Chỉ đạo
Tây Nam bộ cảnh báo: Cần phải thấy, thói quen và thị hiếu tiêu dùng
không phải là bất biến mà nó đang có xu hướng chuyển dịch dần. Theo tôi
xu hướng tiêu dùng thịt ngoại hiện nay không chỉ ở các suất ăn công
nghiệp mà ngay cả người dân ở các đô thị lớn họ đi siêu thị mua hàng một
lần dùng cả tuần. Vì vậy, cần nhìn nhận lợi thế của hàng nội từ thịt
nguyên liệu tươi sống chỉ có tính “tương đối” và đang đứng trước thách
thức cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Quên đi thách thức
Ngành chăn nuôi của VN được xác định
từ đầu là không có khả năng cạnh tranh trong sân chơi hội nhập. Để ngành
này “trụ” lại được, các chuyên gia cho rằng cần phải tổ chức lại sản
xuất, xây dựng chuỗi giá trị và các tiêu chuẩn an toàn. Tuy nhiên thực
tế hiện nay là người chăn nuôi heo vẫn bán được cho thương lái Trung
Quốc với giá cao, lãi lớn. Chính điều này làm chúng ta quên đi thách
thức phải đối mặt về lâu dài. “Thách thức lớn nhất của chúng ta trong
sân chơi hội nhập chính là chúng ta không nhận ra được thách thức đó để
mà thay đổi. Bây giờ giá thịt heo nội địa cao hơn thịt nhập 20.000
đồng/kg. Khi thuế suất giảm xuống 0% thịt ngoại càng rẻ hơn nữa. Thời
điểm đó nếu Trung Quốc không mua heo của bà con thì với chênh lệch giá
như vậy bà con nông dân không bán được heo cho ai; ngành chăn nuôi sẽ
chết”, ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Công ty Vissan dự báo.
Gà nội chỉ còn 55% thị phần
Ông Âu Thanh Long, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam bộ cho
biết: Thịt gà nội chỉ còn chiếm 55% thị phần, số còn lại là gà nhập.
Hiện nay số lượng gà nhập ngày càng nhiều, giá càng rẻ. Trong những
tháng đầu năm nay, giá gà nhập (phụ phẩm) còn chưa tới 1 USD/kg. Từ lâu
thịt gà nhập khẩu đã xâm nhập vào bữa ăn của người Việt tại các bếp ăn
tập thể, bếp ăn công nghiệp, quán ăn bình dân.
Đăng nhận xét